TÜİK tarafından açıklanan dış ticaret verilerine göre; 2013 yılı Ocak ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat %11.2 artışla 11.51 milyar dolara yükselirken, ithalat ise %7.6 artarak 18.8 milyar dolar olmuştur. Aynı dönemde dış ticaret açığı %2.4 artarak 7.29 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise aylık bazda %61.2 olup, Ekim ayında oluşan son üç yılın en yüksek değerinden gerilemeye devam etmiştir. Son 12 aylık kümülatif dış ticaret verileri incelendiğinde; ihracatın yıllık bazda %13.26 artarak 153.69 milyar TL’ye, ithalatın ise %1.46 azalarak 237.87 milyar TL’ye gerilediği göze çarpmaktadır. İthalat ve ihracat serilerinin büyüme trendi incelendiğinde; ithalatın yıllık artış hızı Eylül 2012’den itibaren 2.5 yıl aradan sonra negatif büyümeye geçmiştir. Ocak 2013 itibariyle mevcut negatif eğilim devam etmektedir. İhracat artış hızı ise Haziran 2012’de başlayan hafif düzeydeki yavaşlamaya rağmen gücünü korumaktadır. Böylece, Ocak ayı itibariyle son 12 aylık kümülatif dış ticaret açığı 84.18 milyar dolar olup, bir önceki yıla göre %20.36 gerilemiştir. Kümülatif ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %64.61 olup, son on yıllık ortalama olan %64.15’in bir miktar üzerindedir.
DÜŞÜŞ TL’NİN DEĞER KAZANMASIYLA HIZ KESEBİLİR
Dış ticaret açığı ve dolar kuru verilerinin kısa vadeli dalgalanmalardan arındırmak amacıyla yıllıklandırılmış hareketli ortalama dönüşümlerini kullandığımızda; dolar kurunda Eylül 2011-Eylül 2012 döneminde %15’lik artış gözlenmiştir. Eylül 2012’den bugüne ise artan sermaye girişlerinin de etkisiyle TL’deki değer kaybı durmuş, yatay bir seyir izlenmiştir. Dolardaki değer artışının dış ticaret açığı üzerindeki azaltıcı yöndeki etkisi 2012 yılı ortasında hissedilmeye başlanmakla birlikte, bu etki devam etmektedir. Önümüzdeki dönemde dış ticaret açığındaki gerileme eğiliminin ivme kaybederek devam etmesi beklenebilir.
DÜNYA TİCARETİ YAVAŞLADI
WTO (Dünya Ticaret Örgütü) verilerine göre; dünya ticaret hacmi, 2012 Aralık ayında bir önceki aya
göre %0.5 azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre ise %1.6 artmıştır. Bir önceki yılın aynı döneminde yıllık ticaret hacmi artış hızı ise %2.7 seviyesinde gerçekleşmişti. Bu, dünya ticaret hacmi artış hızında 1 puanlık bir yavaşlamayı göstermektedir. Bunda, dünya ithalat ve ihracat hacminin gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında gösterdiği zıt yönlü hareket ve gelişmiş ülkelerin dış ticaret hacmindeki sert düşüş etkili olmuştur. Küresel ithalat hacminin; yıllık bazda, gelişmiş ülkelerde %3.5 gerilerken, gelişmekte olan ülkelerde ise %8.3 arttığı gözlenmektedir. Özellikle ABD’de ithalatın aylık bazda %2.7 ile sert düşüşü göze çarpmaktadır. İhracat hacmi ise gelişmiş ülkelerde %3.5 azalırken, gelişmekte olan ülkelerde ise %5.6 artmıştır. Gelişmekte olan ülkelerdeki ithalat hacminde olduğu gibi, ihracat hacmindeki artış hızının da ivme kazandığı dikkat çekmektedir. 2013 yılı Ocak ayında, ihracatın ithalatı karşılama oranı %59.2 olup, 2012 yılı Eylül ayındaki zirve seviyesinden başlayan gerileme eğilimi sürmektedir. Ocak ayı dış ticaret açığı ise 7.29 milyar dolar ile son altı ayın en yükseğindedir. Son 12 aylık kümülatif verilere göre; ithalatta negatif büyüme eğilimi sürerken, ihracat artış hızı ise hafif düzeyde yavaşlamaya rağmen gücünü korumaktadır. Kümülatif dış ticaret açığı ise 84.17 milyar dolar ile bir önceki yılın % 20.36 altındadır.