Giyim sektörünün en dikkat çeken aksesuarı: Düğmeler… Aslında öylesine büyük bir tarihe sahipler ki birçoğumuzu şaşırtacak cinsten bu tarih süreci. Günümüzde “Düğme” ve “ilik” , giyim tarihinde keşif sayılıyor. Dahası “Düğme” li, “ilik”li giyim türü modern giyimin esası olarak da kabul ediliyor. Geleneksel Türk giyiminde “düğme”, fonksiyonel olmakla birlikte süs olarak da kullanılmıştır. Moda olarak tabir edilen her obje çeşitlenmeye, rejanere olmaya mecburdur ve buna bağlı Anadolu’da düğme kültürünü nazar boncuğu haline dönüşmüş şekilde de görmekteyiz. Yine Anadolu’dan devam edecek olursak birçok türde “düğme” görmemiz mümkündür.
Bunlardan bazıları altın’dan, gümüş’den yapılmış ve üzerlerinde değerli taşlar yer almaktadır. Bu tür “düğme”ler (takı gibi) giysiye ağırlık, zenginlik katar… Sözün kısası bir yerde ihtişamın, bir nevi temsilcisi halindedirler. Tüketim mantığıyla yaklaştığımız zaman değer kaybetmek için kazanılır ve bir süre sonra düğmeler de herhangi bir moda aksesuarı olmuşlardır… Eskiden özel kutularda saklanan statü simgesi olan düğmeler günümüzde tek bir kutuda yaşamaya mahkum. Ne altın’dan gümüş’den yapılanlarına rastlamak mümkün ne de sırmalı, ipek örgülü olanlarına… Üzerimizde taşıdığımız her nesnenin tarihte bir yeri, çıkış noktası ‘değeri’ var.
Bu mesleği seçmekle aslında uçsuz bucaksız bir denize atılmış olduğumu fark ediyorum. Moda yalnızca kendini yenileyen ihtiyaçtan ziyade yeniliğe yönelmiş restore edilebilen bir kavram değildir. Tüm bunların çok ötesinde sosyolojik ve tarihsel açıdan da güçlü bir geçmişe de sahiptir Tabi bazen her şeyin basitçe açıklaması da vardır, bundan düğme de payına düşeni bakın nasıl almıştır… Kendini tekstil sektörüne adamış olanlara sormak istiyorum ilk olarak: Neden erkeklerin düğmeleri sağda kadınların soldadır?
Sağ elini kullanan biri için, sağdaki düğmeyi, sola iliklemek daha kolaydır. Bu nedenle de erkeklerin düğmeleri daima sağdadır. Peki kadınların düğmeleri neden solda? Eskiden düğme herkesin alamayacağı kadar pahalıydı. Alacak kadar zengin olan kadınlar da, uzun elbiselerini ancak hizmetçilerinin yardımıyla giyebiliyordu. Hizmetçiler hanımlarının karşısında, onların düğmelerini sağ ellerini kullanarak daha hızlı ilikleyebiliyorlardı. Bu nedenle terziler düğmeleri hizmetçinin sağına, hanımın ise soluna gelecek şekilde diker oldu. Günümüzde de bu gelenek değişmedi…
Güzel bir Ekim ayı geçirmeniz dileğiyle, Ece