Hazır giyim Sektör Çalıştayında konuşan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, teşviklerde daha cömert davranacaklarını belirterek, “Alternatif bölgelere gittiğinizde dileyin bizden ne dilerseniz. Çünkü Türkiye olarak istihdamda gidecek başka bir yerimiz yok. Kolaya kaçma lüksümüz yok. Bu nedenle hazır giyim endüstrisini desteklemek ve 1000 yıl yaşatmak zorundayız” dedi.
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD), Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği ve Ekonomi Bakanlığı bürokratlarının katılımıyla düzenlenen “Hazır Giyim Sektör Çalıştayı”nda sektörün öne çıkan sorunları çözüm önerileri ve geleceğe ilişkin beklentileri ortaya kondu. Aralarında Osman Benzeş, Süleyman Orakçıoğlu, Şenol Şankaya, Mesut Toprak, Sami Kariyo Sabri Ünlütürk, gibi sektörün önde gelen isimlerinin yer aldığı oturumlarda belirlenen 32 madde içinde öne çıkan 8 başlık Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi ile paylaşıldı. Türkiye’nin önemli bir dönüşüm sürecinden geçtiğini belirten Ekonomi Bakanı Zeybekçi, İstanbul, Bursa, Kocaeli gibi şehirlerin moda, marka, tasarım ve ar-ge merkezleri haline getirilip, binlerce insan çalıştıran fabrikaların ise gelişme sürecindeki illere taşınması gerektiğini söyledi.
DİLEYİN BİZDEN NE DİLERSENİZ…
“Alternatif bölgelere gittiğinizde dileyin bizden ne dilerseniz” diyen Zeybekçi, “Şu anda verdiğimiz 6. Bölge teşvikleri yetmiyorsa gelin daha cömert bir şekilde enerjiyi, sigortayı, kreşi, arsayı, yapılacak binanın kredisini konuşalım. Her şeye hazırız. Moda marka tasarım Ar-Ge büyük şehirlerde olsun. Ancak 3 bin kişinin çalıştığı fabrika bu illerde olmasın. Gelin hep birlikte yeni yolculuklara çıkalım. Dönüşüme karşı durmayalım. 70 dolara insan çalıştıran Çin ile Bangladeş ile yarışamayız. Gelin teşvik kanununu birlikte yazalım” şeklinde konuştu.
Bakan Zeybekçi, daha güçlü bir Türkiye meydana getirmek için eğitim ve göç probleminin çözülmesi gerektiğini kaydederek sözlerini şöyle sürdürdü: “77 milyonluk Türkiye’de son 15-20 yılda nüfusun yüzde 15’i kırlardan şehirlere göçtü. Gelecek 15 yılda da bu süreç devam edecek. Öte yandan eğitim ortalamasına baktığımızda Norveç veya İskandinav ülkeleri ve Japonya 12.5 yıl, Almanya 12 yıl, Kore ise 11.8 yıl. Biz ise 7.3 yıldayız. Bizim bu eğitim seviyesiyle yapabileceğimiz şeyler de belli. Türkiye önümüzdeki 20-25 yılda hazır giyim ve konfeksiyondan asla vazgeçemez. Biz bu sektörü 1000 yıl yaşatacağız. Biz ne pahasına olursa olsun bu sektörü korumak zorundayız. Türkiye olarak istihdamda gidecek başka yerimiz yok.”
SEN AĞA BEN AĞA BU İNEĞİ KİM SAĞA
İtalya’nın 20-25 yıl öncesinde yaşadıklarını Türkiye’nin yeni yaşadığını vurgulayan Nihat Zeybekçi, şöyle devam etti: “Herkes hizmet sektörüne herkes işin kolayına, herkes ağacın gölgesine kaçmak istiyor. Memur alımı için açılan KPSS sınavına 4 milyonun üzerinde insan sınavına giriyor. Senden 5 bin lira alırken, KPSS’ye girip oradaki 2500 TL’lik maaşa razı olur. Bizim farklı şeyler yapmamız lazım. Yoksa İtalya’nın Yunanistan’ın yaşadığı sıkıntıları aynen yaşarız. Herkes, işletme iktisat veya mühendislik mezunu olma düşüncesinde. Sen ağa ben ağa bu ineği kim sağa pozisyonunda bir ülke oluruz. İnek sağacak, iş yapacak insan yok. Bizim başka bir boyuta geçmemiz lazım. Türkiye olarak marka ve tasarım ülkesi haline dönüşmemiz gerekiyor. Bir yandan sırtımızdaki o kaba yük ile koştururken, diğer yandan da moda marka ve tasarıma yönelmek zorundayız. Türkiye olarak bu işe başlamak için en doğru zamandayız.”
Bakan Zeybekçi, Türkiye’de istihdam oluşturmanın üstü örtülü bir cezaya dönüştüğünü ifade ederek, “5 kişi çalıştırıyorsanız 1 puan ceza, 10 kişi çalıştırıyorsan 5 puan ceza. Hele hele 1000 kişi çalıştırıyorsan senin yatacak yerin yok. Böyle bir anlayışla hareket ediliyor. Bu bakış açısını değiştirmek, istihdam oluşturan işverenimizi desteklemek zorundayız” dedi.
AYNI RAKAMLARIN ETRAFINDA DÖNÜYORUZ
“Bazı konular var ki değil 6 bölge, 66. bölge yapsak olmuyor. Çünkü orada öyle bir kültür yok, meslek yok, kabiliyet yok” sözleriyle Türkiye’nin istihdam gerçeğine dikkat çeken Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, şöyle devam etti: “Denizli’de havlu, Söğut’te seramik, Kütahya’da çini kültürü oluşmuş. Ancak hazır giyim ile ilgili yapılabilecek kolaylıklar var. İstanbul’da, Bursa’da, Kocaeli’de, Denizli’de başka şeyler yapmaya başlamamız lazım. Çünkü Türkiye’nin dengelerini bozuyoruz. Her şeyi Trakya’da, Marmara’da yapmaya kalkarsak kaybetmeye başlarız.
Son birkaç yıldır hazır giyimde 18-19 milyar, Türkiye genelinde 148-150 milyar dolar ihracat, kişi başına düşen milli gelirde ise 10 bin dolar etrafında dönüyoruz. Bunu kurmamız gerekiyor. Türkiye yetmeyince başka yerlere açılacağız. Hammadde, ara malı kaynaklarını, üretim imkanlarını, dağıtım kanallarını biz kontrol edeceğiz. Arzuladığımız noktaya ancak böyle geliriz”
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi Hollanda’nın önde gelen markalarından Mexx’in iflas etmesiyle Türkiye’den çok sayıda tedarikçinin sıkıntıya düştüğünü hatırlatarak, bu konuda nelerin yapılabileceğini inceleyip ihracatçıya gerekli her türlü desteğin verileceğini belirtti.
TGSD Başkanı Cem Negrin ile Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Kızılgüneşler ise çalıştay ile ilgili şu değerlendirmelerde bulundular:
CEM NEGRİN: İHRACATI 30 MİLYAR DOLARA ÇIKARACAK KARARLARI ALACAĞIZ
Ekonomi Bakanı dışında birçok bakan yıllarca bize uçak yapın, uzaya gidin başka işlere girin konfeksiyon sektörünü bırakın dedi. Ama biz 20 milyar dolar ihracat yapan sektör olarak hala yolumuza devam ediyoruz. Burada bin kişinin üzerinde istihdam yapan fabrika sahipleri, mağaza zincirleri olan arkadaşlarımız var. Burada sektörün 5 yılını programlamamız gerekiyor. Bu toplantı büyük hedefler için düzenleniyor. Bugün 20 milyar dolar olan ihracatımızı 25-30 milyar dolara çıkaracak kararları bu toplantıda alacağız. En büyük müşterimiz Avrupa. Avrupa’nın dünya genelinden alımları yüzde 9.8 artarken, Türkiye’den alımları yüzde 7 arttı. Avrupa’nın bizden alım miktarları geriliyor. Avrupa pazarına yoğunlaşmalıyız.
EMRE KIZILGÜNEŞLER: ÖNCELİĞİMİZ TÜRKİYE’NİN MENFAATLERİ
Bu salonda bulunan ihracatçılar Türkiye’ye yıllık 2 milyar dolar döviz kazandıran firmaların temsilcileri. Türkiye’de 70 tane ilden daha fazla ihracat gerçekleştiriyorlar. Tedarikçileriyle birlikte 100 binlerce kişiye istihdam sağlıyorlar. Sizlerden talep ettiklerimiz sadece firmalarımızın çıkarına olan talepler değil, Türkiye’nin menfaatine olan taleplerdir. Buradan çıkacak hareket planları, Türkiye’de turizm, madencilik, elektrik-elektronik başta olmak üzere birçok sektörde başarılı dev firmayı bünyesinden çıkaran Türk hazır giyim ve tekstil sektörünün geleceğine yön verecektir. Bu sektörün önünü açacak kararlar sadece hazır giyim sektörünün değil birçok sektörde yeni dev firmaların doğuşuna zemin hazırlayacaktır.
HAZIR GİYİM SEKTÖR ÇALIŞTAYININ ÖNERİLERİ
1.İhracatçılarımızın çok sayıda Bakanlık ile olan işlerinde etkinlik ve verimlilik sağlanması amacıyla Ekonomi Bakanlığımız başkanlığında, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı katılımı ile “Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracat Koordinasyon Kurulu” kurulması
2.Hazır Giyim ve Konfeksiyon sektörlerinde mevcut çalışan firmalar ve onlara bağlı çalışan fason atölyelerin bulundukları yerlerde “sürdürülebilirliği” için “çalışan sayısı” ve “çalışan sayısı artışı” kriterlerine bağlı olarak istihdam yükleri konusunda desteklenmesi, bu amaçla SSK primi ve gelir vergisi oranlarının çalışan sayısı arttıkça kademeli olarak düşürülmesi
3.Yeni Yatırım Teşvik uygulamalarında iyileştirmeler yapılması.
4.Nitelikli tedarikçi üreticilerin uluslar arası kabul görecek şekilde belgelendirilecek bir program – sistem kurulması. Bakanlığın bu programın kurulmasında koordinasyon rolü üstlenmesi. Belirlenecek kriterleri yerine getiren nitelikli tedarikçilerin akredite bir kurum tarafından belgelenmesi. Bu belgelerin tüm alıcılar nezdinde kabul görmesi ile çok sayıdaki kamu teşvik uygulamalarından öncelikle ve ayrıcalıklı olarak tek kapı hizmeti ile yararlanması
5.DİR kapsamındaki ürünlerin gümrük giriş ve çıkış işlemleri esnasında kırmızı hat uygulamasının doğurduğu sıkıntılara çözüm bulunması ile kumaş karışım oranlarına ilişkin olarak gümrüklerce yapılan laboratuar analizlerinin (ayniyat tespiti) kaldırılması veya artı-eksi tespit edilecek yaklaşık bir oranda tolerans tanınması. DİR Kapatma işlemlerinde e-devlet belgelerinin resmi olarak kabul edilmesi
6.Tasarım ve Ürün Geliştirme Projeleri Desteğine ilişkin uygulama usul ve esasları genelgesinin hazırlanmasında sektör temsilcilerinin görüşlerinin alınması, tasarım desteklerinin mevcut tasarım kapasitesini kurmuş olup geliştirecek olan firmalar için nasıl uygulanacağının detaylandırılması, tasarımcı ve sanayi işbirliğinin arttırılmasına dönük tedbirlerin alınması
7. Turquality ve marka destek programı kapsamındaki ve diğer devlet yardımları kapsamındaki ödemelere ilişkin süreçlerin iyileştirilmesi için İhracatçı Birlikleri’ndeki ilgili uzman sayısının yurtdışındaki Ticaret Müşavirlikleri kadrolarının artırılması ve şirketlerde teşvik dosyalarını hazırlayan kişilerin yetkinliklerinin artırılması.
8. Sanayi üretiminde istihdamın sanayi dışı sektörlere göre pozitif ayrımcılık ile desteklenmesi