Her geçen gün dünya ve ülkemizde su sıkıntısı artmaktadır. Türkiye tatlı su kaynakları yönünden zengin gözükmesine rağmen, sanıldığı gibi su zengini ülkeler arasında değildir. Kişi başına düşen yıllık 1652 m3 su miktarı ile ülkemiz su kıtlığı yaşayan bir ülke konumundadır. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) 2030 yılı için nüfusumuzun 100 milyon olacağını öngörmektedir. Eğer su kaynaklarımızın aynı şekilde korunacağını varsayarsak yıllık kişi başına düşen su miktarı 1000 m3 civarında olacaktır. Bu miktar da ülkemizin 2030 yılında su fakiri ülkeler arasına gireceğini göstermektedir. Su sıkıntısını en aza indirebilmek maksadıyla öncelikle elimizdeki doğal su kaynaklarının daha verimli bir şekilde kullanılması amaçlanmalıdır. Suyumuzu verimli kullanmanın en basit ve en etkili yolu, evlerimizde kullandığımız suları içme suyu ve içme suyu kalitesinde olmayan sular diye sınıflandırmaktır. Bu sayede içme suyu kalitesinde olmasına gerek olmayan suları geri kazanılmış sulardan (gri sulardan) kullanarak içme suyu tüketim oranımızı yarı yarıya azaltabiliriz. İçme suyu kalitesinde olmayan suların kullanım yerlerine örnek olarak tuvalet rezervuarları, çamaşır yıkama, bahçe sulama ve araba yıkama gibi genel temizlik işlerini gösterebiliriz. Bu alanlarda geri kazanılmış su kullanılmasıyla %50’ye varan oranlarda tasarruf sağlayarak hem su faturamızın düşmesini sağlarız hem de doğal su kaynaklarımızı korumuş oluruz. Ülkemizde de gri su geri kazanım sistemleri, hak ettiği önemi yeni yeni kazanmakta ve çeşitli önemli projelerde uygulanmaktadır. Bu projelere örnek olarak İstanbul’daki Zincirlikuyu Zorlu Center, Varyap Meridian, Levent Özdilek Projeleri verilebilir. Aktif Çevre olarak bu konuda meslektaşlarımızı bilinçlendirmek ve gri su geri kazanım sistemlerinin doğru bir şekilde ülkemizde de uygulanması için birkaç yıldır çalışmalarımız devam etmektedir.
GRİ SU NEDİR?
Gri su, siyah su (foseptik) haricindeki bir evden boşaltılan atık suların genel adıdır, yani (duştan, lavabodan, küvetten v.b. alanlardan atılan) foseptik atığı içermeyen sulara gri su denilmektedir. Gri su sabun, şampuan, diş macunu, yiyecek parçaları, pişirme yağı, deterjan ve saç gibi maddeleri içerir. Gri su evsel atık sular içinde en büyük orana sahiptir. Genellikle evsel atık suyun %50-%80 i gri sudur. Gri suyun kirlilik derecesini temel olarak tüketicilerin alışkanlıkları belirler. Oluşan kirlilik kullanılan kişisel hijyen ürünlerinin, deterjanların, kirli kıyafetlerin ve vücut kirinin bir sonucudur. Gri suyun arıtımı diğer sistemlerle kıyaslandığında daha hızlı ve kısa bir sürede ve daha az maliyetle gerçekleştirilebilmektedir. Su kullanılan mekânların kendilerine özgü kalite gereksinimleri bulunmaktadır. Bu yüzden gri su geri kazanım sisteminden elde edilen suyun kullanılacağı yerin standartlarına uygun olması gerekmektedir. Arıtılmış gri suyun evlerde tuvalet rezervuarları ve çamaşır yıkamada tekrar kullanılabilmesi için Membrane Biyoreaktör gibi gelişmiş arıtma teknolojileri hijyenik ve kompakt prosesleriyle şehir yaşamı için en ideal çözümdür. Özellikle Almanya’da ispatlanmış teknolojisi ile MicroClear® filtreler gri su geri kazanım sistemlerinde ön plana çıkmaktadır.
GRİ SU MİKTARI
Konutlarda kullanılan suyun miktarı, tamamıyla tüketicinin alışkanlıklarına ve yaşadığı ortama bağlı olarak farklılık gösterir. Şehirlerde su tüketim oranı kırsal kesimlerdeki su tüketim oranlarından çok daha fazladır. Aynı şekilde villalardaki su tüketim oranı ile apartman dairesindeki oranlar da farklılık gösterir. Genel olarak konutlarda ihtiyaç duyulan su miktarı ortalama 120 l/kişi gün’dür. Su tüketim miktarı kullanım yerinin durumuna ve kullanıcıların alışkınlıklarına göre farklılık gösterir. Genel olarak evlerde kullanılan su tüketim oranları şekil 2 de görülmektedir. Gri Su Geri Kazanım Sisteminin Tesisat Şeması Gri su geri kazanım sistemi gri suyu toplayan, depolayan ve organik madde miktarını düşürerek, hijyenik hale getirip tekrar kullanılabilecek derecede kalite gereksinimlerini karşılayan ve sürekli olarak yüksek kalitede kullanım suyu sağlayan sistemlerdir. Genel bir kural olarak, dairelerde kullanılan kullanım suyunun miktarı gri su miktarından oldukça azdır. Genellikle, gri suyun tamamını arıtmak gerekli değildir. Bu yüzden az kirli olan gri suyu yani duştan, lavabodan, küvetten gelen suyu sisteme alıp arıtmak çok daha avantajlı olmaktadır. Gri Su kaynakları şekil 4’te belirtilmiştir. Sistemin boyutları hesap edilirken, sistemin kurulacağı yerin özellikleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Örneğin otel gibi ticari amaçlı işletmelere kurulacak olan sisteme gelen gri su miktarı evsel sistemlere oranlara daha fazla olmaktadır. Gri su geri kazanım sisteminin uygulanacağı binalarda lavabo ve duşlardan gelen foseptik atığı içermeyen pis su boruları ayrı bir şekilde dizayn edilerek gri su geri kazanım sisteminde toplanır ve arıtma işlemine tabi tutulur. Şebeke ve kullanım suyu hatları hiçbir şekilde bir biri ile bağlantısı bulunmamalıdır. Hatta kullanım suyunun geçtiği borunun farklı renkte olması tesisatta düzenleme yapılacağı zaman karışıklık olmasının önüne geçecektir. Bahçe sulama ve temizlik işleri için bırakılan musluklara içilemez etiketi yapıştırarak kullanıcıların başka amaçla kullanması engellenmelidir. Eğer mümkünse gri su geri kazanım sisteminde kullanılan depolar için ayrı bir havalık hattı çekilmesinde fayda vardır, şayet bu mümkün değilse lavaboların çatıya uzanan havalık hatları da yeterliolmaktadır. Sistemin kurulacağı mekana bağlı olarak, taşma çıkışı geri su akış seviyesi göz önünde bulundurularak dizayn edilmeli ve sisteme kanalizasyon suyunun girmesi önlenmelidir.
Gri Su Geri Kazanımının Başlıca Faydaları Nelerdir?
• %50’ye varan su tasarrufu
• Kullanım suyu olarak (şebeke) içme suyunun kullanılmasını önlemek.
• Doğal su kaynaklarımızın daha verimli kullanılması
• Şebeke suyu dağıtım hatlarındaki yoğunluğun azalması
• Gri su özellikle kurak bölgelerde bahçe sulama ve bitki yetiştirmek için değerli bir kaynaktır
• Siyah suya göre çok daha hızlı ve kolay arıtma
• Elde edilen suyun hijyen şartlarını sağlayacak nitelikte olması
Aktif Çevre, Gri Su Geri Kazanım Sistemini Türkiye’ye getiren ilk firma olarak bu konuda üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmekte; sempozyum, fuar ve kendi gerçekleştirmiş olduğu organizasyonlarla yatırımcılara, proje firmalarına ve kamu kuruluşlarına konu ile ilgili çözüm ortaklığı sunmaktadır. Bunun yanı sıra İstanbul Teknik Üniversitesi’nde Gri Sı ile ilgili hazırlanan bir yüksek lisans tez çalışmasını da desteklemektedir. Özellikle kuraklığın tekrar gündeme gelmesiyle Bayındırlık ve Çevre Bakanlığı da Gri Su Geri Kazanım Sistemi ile ilgili yasal altyapıların oluşturulması için araştırmalarına başlamış olup firmamız da bu konuda proje yöneticileriyle bilgi alışverişinde bulunmaktadır. Toplumumuzda her geçen gün gri su geri kazanımına verilen önem artmakta ve sistem yaygınlaşmaktadır. Sistemin yaygınlaşmasıyla birlikte hem doğamızın hem toplumumuzun hem de bizlerin kazanması ve firmamızın bu konuda öncülük etmesi gurur verici bir mutluluğu da beraberinde getirmektedir. Siz de hem kendiniz hem de doğamız için suyunuzu kaybetmek yerine “KAYBETTİĞİNİZ SUYU KAZANARAK” işe başlayabilirsiniz.