Son taksiti ödedik, kutlamaları kabul ediyoruz. Aslında, Mayıs 2008’de biten programı yenilemeyerek, IMF’den kurtulmuştuk.
Hatırlatmak gerekirse..
Küresel kriz, özellikle 2008’in son çeyreğinde, “portföy, kredi ve dış ticaret” kanallarıyla bir dizi sıkıntı üretmiş, iç ve dış talebi önemli ölçüde sınırlamış, işsizlik artmıştı.
2002-2007 döneminde ortalama yüzde 6.8 büyüyen ekonomi, 2009 yılında negatif büyümeyle tanıştı. Daha sonra, 2010 itibariyle hızla toparlandı.
***
Toparlanmayla birlikte..
-Dış finansmanın kesintisiz devam etmesi
-Cari açığın finansmanına ilişkin korkuların buharlaşması
-Fiyat istikrarı ve finansal istikrar cephesinde ufkumuzu karartan herhangi bir tehdit olmaması
-Kamu borçlanmasına ilişkin dinamiklerin, para politikasının manevra alanını daraltmaması gibi bir dizi olumlu faktör, ekonomi yönetimini IMF’siz bir program konusunda cesaretlendirdi. Neticede..
“IMF’siz olmaz, sevgili kardeşim” diye aba altından sopa gösterenler mahcup oldu. “IMF’siz de olur!” diyenler haklı çıktı.
***
Peki, vaktiyle ne olmuştu? Nasıl tökezlemiştik?
Uzun lâfın kısası..
-IMF ve Hükümet, 1999 sonunda, deyim yerindeyse “bozuk süte” maya çalmıştı. Sütü bozan bakteri faaliyeti, ağırlıklı olarak:
-Tıkanan iç b orç d inamiğiyle, b ankacılık sektörünün bilançolarında barındırdığı patlamaya hazır
mayınlardan kaynaklanıyordu. Üçlü Koalisyon tarafından kotarılan IMF destekli program, Şubat 2001’de tam anlamıyla çuvalladı. Bozuk süte maya çalanlar, Kasım 2002’de sandığa gömüldü.
***
Şimdi mi?
Şimdilerde işler çok farklı:
-Mali sistem, eskiden olduğu gibi, kamu borçlanmasının ağırlığı altında ezilmiyor.
-Bankacılık sektörü, temel “finansal göstergeler ve küresel riskler” açısından çok daha sağlıklı durumda. Gecikerek de olsa..
-Kredi derecelendirme kuruluşları, önce Fitch sonra Moody’s, “yatırım yapılabilir” notu veriyor.
***
Dolayısıyla..
-Merkez Bankası, konjonktürün elverdiği ölçüde, sadece fiyat istikrarını değil, finansal istikrarı da gözeten bir dizi operasyona imza atabiliyor; iç ve dış şoklara karşı, sağlam bir duruş sergiliyor. Bugünlere böyle geldik, kıymetini bilelim.